instagram twitter tbb logo
Menüyü Görüntüle

YÖNERGE

Kabul Tarihi :Y.K./01.04.2022/2022-711

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIĞI
İNSAN HAKLARI MERKEZİ YÖNERGESİ

I.BÖLÜM
Genel Hükümler
Merkezin Kuruluşu, Amacı ve Etkinlikleri


Kuruluş
Madde 1: 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 110/17. maddesi ile Türkiye Barolar Birliğinin (TBB) görevleri arasında yer alan, hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak ve korumak, bu kavramlara işlerlik kazandırmak amacıyla Türkiye Barolar Birliği Başkanlığına bağlı olarak, bu yönergede ve Türkiye Barolar Birliği Danışma ve Çalışma Kurulları Temel Yönergesinde düzenlenen esaslar çerçevesinde faaliyet göstermek üzere, "Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi" (İHM) kurulmuştur. 

Amaç
Madde 2: Merkezin amacı, temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınması, hukukun üstünlüğünün egemen kılınması, insan hakları alanında ulusal ve uluslararası hukuk ekseninde, insan haklarının tanınması, korunması, uygulanması ve geliştirilmesi için mesleki, kuramsal ve uygulamaya yönelik araştırma ve çalışma yapmaktır. Merkez ırk, dil din, mezhep cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, yaş veya politik görüş farklılıkları nedeniyle hiçbir ayrımcılık gözetmeksizin kişilerin temel hak ve özgürlüklere eşit şekilde ulaşması konusunda kişilere yardımcı olmayı hedefler.

Görev ve Etkinlikler
Madde 3: Merkez, ikinci maddede belirtilen amaçlarına ulaşmak için, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kuruluna sunulup, onayı alınmak suretiyle aşağıdaki çalışma ve etkinlikleri yürütür.

  1. İnsan haklarına ilişkin ulusal ve uluslararası alanda seminer, konferans, toplantı ve benzeri etkinlikleri düzenlemek,
  2. Uluslararası planda insan hakları alanındaki gelişmeleri izleyerek, bunların ülkemizde de uygulanması için gerekli çalışmalarda bulunmak, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde projeler üretmek ve yürütmek,
  3. İnsan haklarına ilişkin konularda süreli ve süresiz her türlü yayını Türkiye Barolar Birliği yayın birimi ile eşgüdümlü olarak yapmak,
  4. İnsan hakları konusu ile ilgili olarak ulusal ve uluslararası alanda kişi, kurum ve kuruluşlar, STK’larla ilişkiler kurmak, işbirliği içinde düzenli toplantılar ve diğer yöntemlerle bunları sürekli geliştirmek,
  5. Çalışma alanına giren konularda kullanmak ve değerlendirmek üzere Kişisel Verilerin Korunması hakkında mevzuata ve usule uygun olarak Barolar ve Barolar bünyesindeki insan hakları merkezleri başta olmak üzere uygun bulunacak kaynaklardan veri toplamak, işlemek, saklamak ve Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı ve Yönetim Kurulu ile paylaşmak, insan hakları ihlallerine ilişkin olarak düzenli raporlar yayımlamak ve hafıza oluşturmak üzere bir arşiv tutmak, konusu ile ilgili arşiv, kütüphane ve benzeri diğer tesisleri kurmak,
  6. İnsan hakları alanında uzman avukatların yetişmesini sağlamak amacıyla meslek içi eğitim etkinlikleri düzenlemek, yürütmek ve danışmanlık hizmeti vermek,
  7. Adli görev yapan kişi ve kurumlara insan haklarının korunması ve eksiksiz olarak uygulanmasını sağlamak amacıyla eğitim vermek,
  8. Toplumun insan hakları alanında bilgisini ve duyarlığını geliştirmeye yönelik eğitim projeleri üretmek ve uygulamak,
  9. Uluslararası insan hakları belgelerinde benimsenen ilkeler doğrultusunda, insan hakları ihlallerine karşı ulusal ve uluslararası yargı mercilerine başvurmak ve hak aramak, uzman avukatlar, hukukçular ve diğer uzmanlar aracılığıyla insan hakları ihlali mağdurlarına ve ihlal iddialarına yönelik etkili hukuki destek sağlamak
  10. Ulusal ve uluslararası alanlarda yaşanan insan hakları ihlalleri ve insan hakları alanındaki gelişmeleri ve eğilimleri izlemek, bu konularda Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kuruluna veri ve bilgi göndermek, rapor sunmak, gerek gördüğü hallerde yerinde incelemede bulunmak
  11. İnsan hakları ile ilgili konularda çalışma yapılması için Baro Yönetim Kurullarına tavsiyede bulunmak,
  12. Yasama sürecine katkıda bulunmak, gerektiği takdirde önerilerde bulunmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarla iletişim kurmak,
  13. İnsan hakları faaliyetlerinin toplumsal cinsiyet eşitliği konularında duyarlı bir şekilde planlanmasını ve uygulanmasını sağlamak için kadın hakları merkezleriyle ve diğer hak temelli merkez/komisyonlarla güçlü bir eşgüdüm sağlamak amaçları ile ilgili gördüğü diğer her türlü etkinlik ve çalışmalarda bulunmak

II.BÖLÜM
Merkezin Yapılanması

Koordinatör
Madde 4:  Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun kendi içinden belirleyeceği İnsan Hakları Merkezi ile sorumlu üye veya üyeler koordinatör olarak görevlendirilir.

Görev ve yetkileri
Madde 5: Koordinatörün görevi Türkiye Barolar Birliği ile İnsan Hakları Merkezi arasındaki eşgüdümü sağlamaktır.

Merkezin Organları
Madde 6: İnsan Hakları Merkezinin Organları şunlardır:
A) Koordinatör
B) Dönem Sözcüsü/Sözcüleri
C) Genel Sekreter
D) Yürütme Kurulu
E) Bilim-Danışma Kurulu
F) Komisyon ve Çalışma Grupları

Dönem Sözcüsü/Sözcüleri
Madde 7:  Dönem Sözcüsü/Sözcüleri; TBB Yönetim Kurulu tarafından, insan hakları konusunda çalışmaları ve etkinlikleri olan hukukçular arasından seçilir.

Görev ve Yetkileri
Madde 8: Dönem Sözcüsü/Sözcülerinin görev ve yetkileri şunlardır:

  1. Merkezi; Türkiye Barolar Birliği Başkanlığının bilgisi dahilinde insan hakları birimleri önünde temsil etmek,
  2. Yürütme Kurulu ve Bilim-Danışma Kurulu toplantılarına başkanlık etmek,
  3. Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı adına; merkezin amacının gerekli kıldığı etkinlik projelerinin ve çalışma programlarını hazırlamak; yürütülmesi, uygulanması ve gerçekleştirilmesi,
  4. Yıl sonunda merkezin geçmiş yıla ilişkin etkinlik raporunu Yürütme Kurulu ile birlikte hazırlamak ve Türkiye Barolar Birliği Başkanlığına sunmak,
  5. Merkezin yıllık etkinlik raporunu, Bilim-Danışma Kurulunun görüş ve önerilerini de alarak Yürütme Kurulu ile birlikte hazırlayıp Türkiye Barolar Birliği Başkanlığının onayına sunmak,
  6. Gerekli gördüğünde Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi organlarını olağanüstü toplantıya çağırmak.

Genel Sekreter
Madde 9: Genel Sekreter; Yürütme Kurulu ile Çalışma Grupları arasındaki koordinasyonun kurulmasını sağlamak, merkez çalışmalarının düzenli olarak yürütülmesine yardımcı olmak, kayıt ve tutanakları düzenli olarak tutmak, arşiv düzenlenmesi ve yazışmaları yürütmek üzere Yürütme Kurulu tarafından üyeleri arasından seçilir.

Yürütme Kurulu
Madde 10: Yürütme Kurulu: TBB Yönetim Kurulunun insan hakları konusunda çalışma ve etkinlikleri ile tanınan hukukçular arasından seçeceği en az 7 en çok 15 üyeden oluşur. 

Görev ve yetkileri
Madde 11: Yürütme Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

  1. Merkezin yıllık etkinlik raporunun, Bilim-Danışma Kurulunun görüş ve önerilerini de alarak hazırlanması.
  2. Merkezin amacı doğrultusunda gerekli çalışma programlarının hazırlanması, projelendirilmesi ve yürütülmesi,
  3. Her yıl sonunda merkezin geçmiş yıla ilişkin etkinlik raporunun hazırlanması,
  4. Sekreterya faaliyetlerinin yürütülmesi için kendi içinden bir üyenin seçilmesi,
  5. Merkez çalışma alanı ile ilgili olarak Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun vereceği işlerin yürütülmesi,
  6. Merkezin amaçlarının gerekli kıldığı çalışma gruplarının oluşturulması ve bu grupların eşgüdümünün sağlanmasıdır. Çalışma grupları faaliyetleri Türkiye Barolar Birliği Çalışma ve Danışma Kurulları Temel Yönergesine uygun olarak yürütülür.

Bilim-Danışma Kurulu
Madde 12: İnsan hakları alanında çalışma ve etkinlikleri ile tanınan kişiler arasından Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca seçilen en az 20 kişiden oluşur. Yürütme Kurulu Üyeleri Bilim-Danışma Kurulunun doğal üyeleridir. Bilim-Danışma Kurulu, Dönem Sözcüsü/Sözcülerinin çağrısı üzerine en az altı ayda bir olağan toplantı yapar. Mazereti olmaksızın üst üste üç kez toplantıya katılmayan üyenin üyeliği kendiliğinden düşer. Kurul üyeliğinin herhangi bir nedenle bu süre dolmadan boşalması halinde yeni seçilen üye ayrılan üyenin görev süresini tamamlar.
İHM Yürütme Kurulu, gerekli gördüğü hallerde Bilim-Danışma Kurulu Üyelerinin tamamını veya bir kısmını olağanüstü toplantıya çağırabilir.

Görevi
Madde 13: Bilim-Danışma Kurulunun görevleri şunlardır;

  1. Merkezin çalışma ve etkinlikleri konusunda görüş bildirmek, önerilerde bulunmak, gerektiğinde bu etkinlik ve çalışmalara katılmak,
  2. Yürütme Kurulu üyelerinin belirlenmesi konusunda Türkiye Barolar Birliği Başkanlığına öneride bulunmak

Merkez Görevlileri
Madde 14: Merkez görevlileri, merkez çalışmalarının düzenli olarak yürütülmesine yardımcı olmak, kayıt ve tutanakları düzenli olarak tutmak, arşiv düzenlenmesi ve yazışmaları yürütmek, merkez amacına uygun araştırmaların yapılması için Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından Türkiye Barolar Birliği çalışanları arasından görevlendirilir.

III.BÖLÜM
Mali Hükümler

Merkezin Giderleri
Madde 15: Merkezin amacını ve bu yönergede belirlenen etkinliklerini yerine getirmeye yönelik her türlü giderleri Türkiye Barolar Birliği bütçesinden karşılanır. Yönergenin 3. maddesine göre yapılacak olan etkinliklerin ve yayınların giderleri Merkez Dönem Sözcüsü/Sözcülerinin önerisi üzerine Türkiye Barolar Birliği Başkanlığınca yapılır.

IV.BÖLÜM
Son Hükümler

Madde 16: Bu yönerge Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun kabulü ile aynı tarihte yürürlüğe girer. Bu yönergenin kabulü ile bu konuda daha önce kabul edilmiş olan Yönetmelik ve Yönergeler yürürlükten kalkmış sayılır.
Madde 17: Bu yönerge hükümlerini Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu yürütür.